BAB 4: PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI MELAYU TIDAK BERSEKUTU
Youtube video:https://www.youtube.com/watch?v=nb5XlvLnrk4
4.1 PEMERINTAHAN KESULTANAN MELAYU
Kerajaan Perlis
· Wilayah Kedah
yang terpisah pada 1842 .Raja Pertama: Phya Songkhram RamU WiChit Willis Asmara Phya
Pelit(Syed Hussin Jamalullail di Bangkok) diiktiraf oleh Maharaja Siam.
·
Tuan
Syed Abdullah ibni Syed Hrun sebagai Raja Muda, Dato’ Arau sebagai Perdana Menteri digelar Dato’ Belat
Paduka Seri Perdana Menteri, 22 mukim
·
Hubungan
Siam agar tidak diganggu gugat oleh kuasa lain
· Berdasarkan
Undang-undang Kesultanan Kedah, menitikberatkan kebajikan rakyat
Kesultanan Kedah
· Bermula sejak
abad ketujuh, kerajaan terawal. Pertapakan Islam sejak abad 12 memulakan sistem
pemerintahan Islam dengan pusat di Kota Bukit Meriam. Pemerintah pertama:
Sultan Mudzaffar Shah
·
128
mukim bawah pengawasan para pembesar
·
Hubungan
Siam untuk melindungi daripada ancaman Burma
· Kanun
Undang-undang Kedah pada 1650
Kesultanan
Kelantan
· Long Yunus
menyatukan Kelantan pada 1776-1794, menaiki takhta dengan gelaran Yang
Dipertuan. Maharaja Siam mengurniakan gelaran Phya Pipit Pakdi kepada Sultan
Muhammad I dan Siam meluaskan pengaruhnya di Kelantan
·
Sistem
Jemaah Menteri dibentuk oleh Muhammad I. 3 jajahan, Selatan Batu Mekebang,Pasir
Puteh, Pasir Mas. Pentadbiran paling bawah Tok Kweng atau penggawa dibantu
imam.
·
Hubungan
Siam semasa Sultan Muhammad I, dengan Terengganu,Kedah,Patani
· Undang-undang
syarak di Kelantan semasa pemerintahan Sultan Muhammad II
Kesultanan
Terengganu
· Sultan Zainal
Abidin pengasas paling akhir menerima
Penasihat British
·
Sistem
Penghulu diperkemas semasa Sultan Omar, Sultan Zainal AbidinIII dibantu Tengku
Musa, Tuan Hitam dan Che Abdul Rahim. Dato’ Mata-mata menyambut kedatangan
pelawat. Sistem Jemaah Mesyuarat Kerajaan memutuskan hukuman. Ahli dikenali
sebagai ahli Mesyuarat.
·
Hubungan
Siam , Kelantan, Patani, Johor agar diakui berdaulat
· Sultan Zainal
Abidin I prinsip keadilan Islam. Tengku Musa sebagai Ketua Jabatan Mahkamah.
1911, Undang-undang Bagi Diri Kerajaan Terengganu.
Kesultanan Johor
· Diperintah
Bendahara Melaka. Temenggung Daeng Ibrahim pemerintah. Anaknya, Daeng Abu Bakar
Sultan 1885.
·
Maharaja
Abu Bakar zaman pemodenan. Pembesar kerajaan: Dato’ Seri Amar Diraja, Dato’
Bentara. Menteri Besar, Setiausaha Kerajan diwujudkan
·
Hubungan
dengan Eropah, Jepun, negeri Melayu. Mengiktiraf kedudukannya.
· Undang-undang
Tubuh Kerajaan
4.2 PELUASAN KUASA BRITISH
Faktor peluasan
kuasa British
· Kedudukan
strategik: antara Siam dan Singapura
·
Menghalang
kemasukan Barat lain: ingin menguasai bahan mentah, Jerman Pulau Langkawi,
Amerika Syarikat Terengganu, Perancis Segenting Kra mengancam
perdagangan,kedudukan Singapura pelabuhan antarabangsa, Rusia Ujung Salang.
·
Kemakmuran
dan kekayaan sumber hasil: pertanian, penternakan Kedah, Perlis bekalan makanan
Pulau Pinang, aktiviti pembuatan(Kelantan, Terengganu)
·
Menghubungkan
Burma dengan Pulau Pinang: Pembinaan jalan raya,kereta api dan telegraf antara
Burma, Pulau Pinang membolehkannya terus berhubungan dengan India, bagi
perdagangan dan keselamatan British
· Beban orang
putih: Siam melakukan kekejaman. Bagi mewajarkan tindakan.
Strategi peluasan
kuasa British
· Bagi kerajaan Siam,
negeri ini bawah naungannya dikehendaki menghantar bunga emas, perak tiga tahun
sekali sebagai tanda pertuanan. Sebaliknya, negeri ini menganggapnya tanda
persahabatan.
·
Matlamat
utama :memastikan laluan perdagangan antara India, China selamat
·
Perjanjian
Burney 1826→Perjanjian Sulit 1897( British mengakui pertuanan Siam ke atas
negeri)→Perjanjian Sempadan 1899( menyelesaikan masalah sempadan antara Perak
dan Remam)→Perjanjian 1902( Siam mengawal hubungan luar, tidak boleh diserahkan
konsesi kepada kuasa asing tanpa izin Siam)
· Perjanjian
Bangkok 1909: April 1907(Perjajian Penasihat Am Siam, E.H.Strobel dengan Ralph
Paget, wakil British di Bangkok)→Jun1907( Pejabat Tanah Jajahan membernarkan→13
September 1907( Strobel menemui Putera Damrong, Menteri Dalam Negeri Siam bagi
menyampaikan hasrat British)→Novenber 1907(disampaikan kepada Raja
Siam)→Januari 1908 ( Draf perjanjian dirangka)→ Januari 1909(dipersetujui)→10
Mac 1909( ditandatangani antara Ralph Paget, Putera Devawongse Varaprakar,wakil
Siam juga merupakan Menteri Hal Ehwal Luar Siam.
4.3 PELUASAN KUASA BRITISH DI JOHOR
Kemajuan dan
Kemakmuran Johor
· Perkembangan
pesat dalam ekonomi komersial terutamanya pertanian
·
Kebijaksanaan
dan kecekapan pemerintah
·
Golongan
pentadbir komited, menjalankan tugas dengan berkesan
· Pemodenan
pentadbiran, infrastruktur ,social membawa kemajuan, kemakmuran
Strategi British
Menguasai Johor
· Perjanjian 1855
antara Sultan Ali dengan Temenggung Ibrahim. Kesang hendaklah terlebih dahulu
ditawarkan kepada British jika mahu dijual.
·
Perjanjian
Setia 1885: Johor menerima seorang ejen berperanan sama dengan pegawai Konsul
dan lebih rendah daripada Penasihat. Hal ehwal luar dikawal.
·
1879,
Gabenor NNS mencadang menempatkan Residen British di Johor.
·
British
menawarkan pinjaman 200,000 dolar kepada Johor bagi pembinaan kereta api. Tidak
diterima kerana menjejaskan ekonomi Johor.
· 12 Mei 1914,
Sultan Ibrahim menandatangani perjanjian dengan Sir Arthur Henderson Young,
Gabenor NNS. Jawatan Konsul di Johor ditukarkan kepada Penasihat Am British.
4.4 SISTEM PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI MELAYU TIDAK
BERSEKUTU
Latar belakang
NNMTB
· Pentadbiran
bersifat longgar, pentadbiran NNMTB
berasingan dengan NNMB berterusan hingga Perang Dunia Kedua , berusaha
menggabungkan kedua-dua sistem pentadbiran namun gagal, adanya tentangan raja
Melayu NNMTB
·
Tidak
ada perjanjian khas
·
Tetap
negeri Melayu pemerintahan beraja yang bebas, berkuasa autonomi
·
Raja
NNMTB berkuasa lebih besar berbanding NNMB
· Bawah kawalan
Pesuruhjaya Tinggi NNMB yang juga merupakan Gabenor NNS
Pentadbiran NNMTB
PERLIS |
Penasihat British terlibat secara
langsung |
Majlis Mesyuarat Negeri dipengerusikan
oleh Sultan dan Penasihat British sebagai anggota Majlis |
Kakitanagn perkhidmatan awam terdiri
daripada orang Melayu |
Setiausaha Kerajaan pegawai tadbir
terpenting |
KEDAH |
||||
KELANTAN |
Kakitangan perkhinatan awam terdiri
daripada Orang Melayu dan orang Eropah |
Menteri Besar peranan penting dalam
pentadbiran |
||
TERENGGANU |
Majlis Mesyuarat Negeri, Jemaah
Menteri |
Berlandaskan Undang-undang Bagi Diri Kerjaan
Terengganu |
Johor
· Sultan tidak
dibenarkan menyerahkan negeri kepada kuasa lain
·
berlandaskan
Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor 1895
·
Majlis
Mesyuarat Menteri, Majlis Mesyuarat Negeri membantu Sultan
·
Orang
Melayu dan orang Eropah dilayan sama taraf, keutamaan kepada Melayu
· Pentadbiran oleh
Menteri Besar, Setiausaha negeri ialah orang Melayu yang menjadi jurucakap
kerajaan rasmi
Perkembangan
Pentadbiran
· Pengekalan
Kedudukan Sultan dan pembesar: Sultan kuasa terutama dalam hal berkaitan agama
Islam dan adat istiadat Melayu. Pembesar tidak mengutip cukai dan pajak,
diberikan elaun dan pencen
·
Penerusan
Sistem Pentadbiran Tradisional: Sistem Jemaah Menteri, Majlis Negeri, peraturan
Undang-undang Tubuh Kerajaan diteruskan. P[eminjaman pegawai Perknidmatan Awam
NNMB, NNS. Mempunyai sistem perkhidmatan awamnya sendiri. Perjanjian bahawa
semua jawatan perkhidmatan hendaklah diisi dengan pegawai Melayu Kedah.
· Pengenalan
Birokrasi Barat: Penasihat British menentukan dasar pentadbiran negeri,
mengurangkan kuasa sultan dan pembesar. Jabatan baharu, pasukan polis, mahkamah
sivil diperkenalkan, pegawai British sebagai pegawai pentadbiran kerajaan.
Nota Bab 1: Kedatangan Kuasa Barat
Nota Bab 2: Pentadbiran Negeri-negeri Selat
Nota Bab 3: Pentadbiran Negeri-negeri Melayu Bersekutu
Nota Bab 4: Pentadbiran Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu
Nota Bab 5: Pentadbiran Barat di Sabah dan Sarawak
Nota Bab 6: Kesan Pentadbiran Barat terhadap Ekonomi dan Sosial
Nota Bab 7: Penentangan Masyarakat Tempatan
Nota Bab 8: Kebijaksanaan Raja dan Pembesar Melayu Menangani Cabaran Barat
No comments:
Post a Comment